علائم آب آوردن ریه چیست؟

به گزارش گروه اجتماعی ایسکانیوز، همانند بقیه اعضای بدن از بافت و عضله تشکیل‌شده که هزاران مویرگ و رگ خونی از آن عبور کرده است. به‌طورمعمول بین ریه و قفسه سینه فضایی وجود دارد که به آن فضای جنب گفته می‌شود. داخل آن نیز همیشه ترشح وجود دارد که جذب خون می‌شود. زمانی که این مایع افزایش پیدا کند، اصطلاحاً گفته می‌شود آب آوردن ریه و در این حالت گفته می‌شود فرد بیمار دچار اِدِم ریوی شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بیشتر بخوانید:

روغنی که به بهبود عملکرد ریه کمک می‌کند

آب آوردن ریه به‌نوعی بسیار خطرناک بوده و طبق تحقیقات انجام‌شده افراد دارای سن بالا هنگامی‌که دچار آب آوردن ریه می‌شوند احتمال خطر فوتشان بسیار بالا می‌رود. وقتی ریه‌ها از مایعات پر می‌شوند، نمی‌توانند اکسیژن را وارد جریان خون کنند. در این شرایط بدن در تلاش است تا اکسیژن کافی را دریافت کند، اما بیمار به دلیل مسدود بودن ریه‌ها دچار تنگی نفس شده و این باعث می‌شود که بقیه‌ بدن از اکسیژن محروم بماند. آب آوردن ریه همیشه به دلیل مشکلات ریه نیست بلکه عوامل دیگری نیز دارد که باهم بررسی می‌کنیم.

علت آب آوردن ریه

آب آوردن ریه علت‌های مختلفی دارد که عبارت‌اند از:

ادم ریوی قلبی 

بیماری قلبی یکی از شایع‌ترین دلایل آب آوردن ریه است. آب آوردن ریه قلبی هنگامی اتفاق می‌افتد که بروز یک مشکل اساسی در قلب باعث افزایش فشار در قسمت چپ قلب شود. فشار زیاد از طریق عروق ریوی به مویرگ‌های کیسه‌های آلوئول منتقل می‌شود. به دلیل بالا رفتن فشار مویرگ‌های ریوی، مایعات از مویرگ‌ها به فضای درون آلوئول نشت می‌کند و آب آوردن ریه اتفاق می‌افتد. تقریباً هر نوع بیماری قلبی درنهایت می‌تواند منجر به بالا رفتن فشار سمت چپ قلب و درنهایت آب آوردن ریه شود. البته شایع‌ترین انواع بیماری‌های قلبی که باعث آب آوردن ریه می‌شوند عبارت‌اند از:

بیماری عروق کرونری (CAD)

بیماری دریچه قلب به‌خصوص بیماری تنگی خفیف دریچه میترال، نارسایی دریچه میترال، نارسائی سرخرگ آئورت
فشارخون بالا
باوجود ادم مزمن ریوی قلبی، فشار زیاد در مویرگ‌ها درنهایت می‌تواند باعث ایجاد تغییراتی در عروق ریوی شود. درنتیجه ممکن است فشار درون شریان ریوی بالا رفته و وضعیتی به نام فشارخون ریوی ایجاد شود. اگر قسمت سمت راست قلب مجبور باشد خون را در مقابل فشارخون بالا در شریان ریوی پمپاژ کند، درنهایت نارسایی سمت راست قلب ایجاد خواهد شد.

ادم ریوی غیر قلبی

بااین‌وجود برخی مشکلات پزشکی دیگر نیز وجود دارند که ممکن است درنتیجه آن‌ها کیسه‌های هوای آلوئول به دلایلی که با فشارخون بالا ارتباط ندارند، با مایعات پر شوند. این امر می‌تواند زمانی رخ دهد که مویرگ‌های درون ریه آسیب ببینند و درنتیجه دچار نشتی شده و اجازه دهند مایعات وارد کیسه‌های آلوئول شوند. شایع‌ترین علت این نوع از ادم ریوی غیر قلبی، سندروم دشواری حاد تنفسی است که با التهاب ریه‌ها ایجاد می‌شود. التهاب ریه به دیواره‌های آلوئول‌ها آسیب می‌رساند و باعث تجمع مایعات می‌شود. این عارضه به‌طورمعمول در بیماران دچار وضعیت بحرانی دیده می‌شود و ممکن است در اثر عفونت، شوک، آسیب و چند بیماری دیگر ایجاد شود.

 کرونا

ویروس کووید 19 دارای علائم و عوارض زیادی است. در تحقیقات اخیر که بر روی تعدادی از افرادی که به کرونا مبتلا بودند، مشخص شد که یکی از عوارض نادر ویروس کرونا آب آوردن ریه است.

عوامل دیگر
آمبولی ریوی
ارتفاع زدگی
مصرف مواد مخدر (به‌خصوص هروئین و کوکائین)
عفونت‌های ویروسی
تنفس سموم (به‌عنوان‌مثال استنشاق کلر یا آمونیاک)
مشکلات عصبی مانند آسیب مغزی یا خونریزی زیر عنکبوتیه
استنشاق دود
وضعیت نزدیک به غرق‌شدگی
غرق شدن ناقص
 نارسایی کلیه

علائم آب آوردن ریه

علائم آب آوردن ریه با توجه به علت آن، ممکن است به‌طور ناگهانی و یا باگذشت زمان، به وجود بیاید. همچنین علائم اولیه بیماری (مرحله حاد) می‌تواند با علائم بلندمدت بیماری (مرحله مزمن)، تفاوت داشته باشد. این علائم شامل:

 علائم آب آوردن ریه در مرحله حاد بیماری
تنگی شدید نفس یا مشکل در تنفس
احساس خفگی
مشکل تنفس، به‌ویژه در هنگام خواب
خس‌خس سینه یا با سرعت نفس کشیدن
کبودی پوست
تغییر رنگ لب (بین آبی و بنفش)
سرد بودن پوست و اندام خارجی بدن
اضطراب، بی‌قراری یا احساس دل‌شوره
سرفه‌هایی که با خلط همراه است
ضربان قلب سریع و نامنظم (تپش شدید قلب)
تنفس سریع و پی‌درپی
علائم آب آوردن ریه در مرحله مزمن بیماری
تنگی نفس بیش‌ازحد در هنگام فعالیت‌های جسمی
تنفس سخت همراه با فشار
مشکل در تنفس هنگام حرف زدن
خس‌خس سینه
بیدار شدن از خواب در شب با سرفه یا احساس نفس‌نفس زدن که ممکن است با نشستن تسکین یابد
افزایش سریع وزن
تورم در اندام تحتانی بدن (مفصل مچ پا، پا و ساق پا)
خستگی شدید (حتی بدون انجام فعالیت‌های زیاد)
علائم آب آوردن ریه در مراحل پیشرفته بیماری
عدم توانایی ادامه دادن تنفس
تنگی نفس شبیه به خفگی غرق شدن
اضطراب شدید با نفس‌هایی که به‌سختی از ریه خارج می‌شوند
سرفه‌های خط‌دار و صورتی‌رنگی که همراه با بزاق هستند
آبی یا خاکستری شدن پوست
عرق شدید در هر دم و بازدم
درد شدید در قفسه‌ی سینه
تپش قلب بسیار بالا

راه درمان آب آوردن ریه

همان‌طور که گفته شد آب آوردن ریه یک مشکل جدی است که نیازمند درمان سریع است. اکسیژن همیشه خط اول درمانی برای این مشکل است. همچنین پزشک شما علت ایجاد ادم ریوی را تشخیص خواهد داد و درمان مناسبی برای علت زمینه‌ای تجویز خواهد کرد. بسته به مشکل شما و علت ادم ریوی، ممکن است پزشکتان موارد زیر را به شما دهد:

کاهنده های پیش بار
این‌ها کمک می‌کنند که فشار به رفتن مایعات از ریه‌ها و قلب کاهش یابد. همچنین داروهای ادرارآور این فشار را با تولید ادرار کاهش می‌دهند، چیزی که باعث کاهش مقدار مایع بدن می‌شود.

کاهنده های پس بار: 
این داروها عروق خونی شمارا متسع می‌کنند و فشار را از روی قلب برمی‌دارند.

داروهای قلبی
 این داروها تپش قلب را کنترل کرده، فشارخون بالای شمارا کاهش می‌دهند و فشار درون شریان‌ها و وریدها را کاهش می‌دهند.

کاتتر ساکشن
 یک کاتتر ساکشن کوچک ممکن است برای کمک به خارج کردن مایعات از ریه‌ها استفاده شود.

مورفین
 این ماده‌ی مخدر برای کاهش اضطراب و تنگی نفس استفاده می‌شود؛ اما به دلیل خطرات آن تعداد خیلی کمی از پزشکان از مورفین استفاده می‌کنند.

درمان خانگی آب آوردن ریه

علاوه بر درمان‌های پزشکی، یک سری درمان‌های خانگی هم هست که می‌تواند در پیشگیری و درمان آب آوردن ریه مؤثر باشد. این درمان‌ها شامل:

درمان خانگی آب آوردن ریه با سیر

سیر در رژیم غذایی فواید بسیاری دارد. افزودن مقداری سیر به رژیم غذایی، می‌تواند در پیشگیری مفید باشد. علت آن این است که سیر حاوی ترکیبات گوگرددار بوده و  این ترکیبات دارای خواص ضدالتهابی هستند و سیر و ترکیبات موجود در آن، به حمایت از سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند. همچنین سیر برای بهبود برخی عفونت‌های قفسه سینه کمک‌کننده است.

درمان آب آوردن با عسل

عسل همیشه مانند یک ضدالتهاب عمل می‌کند. همچنین عسل دارای خواص ضد میکروبی برای مبارزه با عوامل بیماری‌زای ریوی است. شما می‌توانید عسل را به چند روش مختلف مصرف کنید. یکی از مؤثرترین راه‌ها، مصرف روزانه یک قاشق چای‌خوری عسل است. همچنین می‌توانید آن را به مقداری چای گیاهی اضافه کنید.

درمان با زنجبیل 

زنجبیل یکی از معروف‌ترین ریشه‌های شفادهنده‌ی کره زمین است. شما می‌توانید از زنجبیل به دلیل خواص ضدالتهابی آن، برای درمان علائم پلوریت استفاده کنید.  زنجبیل مشابه داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی یا NSAID ها است و به کاهش التهاب و درد کمک می‌کند. زنجبیل در بهبود عوامل بیماری‌زای تنفسی مؤثر است. 

درمان آب آوردن ریه با شیر زردچوبه

زردچوبه یک ادویه و ضدالتهاب قوی است. علاوه بر این، زردچوبه دارای خواص ضد باکتری و ضد درد نیز است. زردچوبه مانند عسل، می‌تواند به کاهش پروستاگلاندین نیز کمک کند. برخی تحقیقات نشان داده‌اند که زردچوبه می‌تواند برای بهبود عفونت ریه مؤثر باشد. 

انتهای پیام/

کد خبر: 1126973 برچسب‌ها دانستنی ها

منبع: ایسکانیوز

کلیدواژه: دانستنی ها درمان آب آوردن فشارخون بالا تنگی نفس ادم ریوی مویرگ ها ریه ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iscanews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسکانیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۲۲۳۲۶۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

چرا بدن درد می‌گیریم؟

آفتاب‌‌نیوز :

با این حال زمانی که در سرتاسر بدنتان درد احساس می‌کنید، به احتمال زیاد این وضعیت ناشی از عفونت، بیماری یا دارویی است که مصرف کرده‌اید.

در ادامه به نقل از «وب ام دی» به چند مورد از دلایل بدن درد می‌پردازیم:

* مشکل جریان خون

اگر در بازوها، پا‌ها یا هر دو درد دارید، عضلات شما ممکن است خون کافی دریافت نکنند. در ابتدا، ممکن است فقط زمانی که ورزش می‌کنید متوجه آن شوید، اما به مرور زمان ممکن است هنگام نشستن یا راه رفتن آن را احساس کنید. این معمولاً ناشی از وضعیتی به نام تصلب شرایین است و زمانی رخ می‌دهد که در لوله‌هایی که خون را به ماهیچه‌های شما می‌رسانند، انسداد ایجاد می‌شود.

* کم کاری تیروئید

این عارضه زمانی رخ می‌دهد که غده تیروئید شما به اندازه کافی برخی از هورمون‌های کلیدی را تولید نمی‌کند. این وضعیت می‌تواند باعث درد عضلات و مفاصل و همچنین تورم و حساسیت شود. همچنین این وضعیت می‌تواند شما را خسته کند و منجر به مشکلات حافظه، نازک شدن مو، خشکی پوست، کلسترول بالا، کند شدن ضربان قلب و مشکلات دیگر شود. پزشک شما می‌تواند یک آزمایش خون ساده انجام دهد تا متوجه شود آیا کم کاری تیروئید دارید یا خیر. دارو‌ها می‌توانند به جایگزینیِ هورمون‌های از دست رفته کمک کنند.

* آنفلوآنزا یا سایر عفونت‌ها

هنگامی که ویروس آنفلوآنزا وارد بدن می‌شود، تب و احتقان را به همراه می‌آورد و می‌تواند باعث درد ماهیچه‌های شما به خصوص در پشت، پا‌ها و بازو‌ها شود. معمولاً در عرض یک هفته یا بیشتر به خودی خود بهبود می‌یابد، اما اگر بهبود نیافت با پزشک خود تماس بگیرید. همچنین اگر مشکلات سلامتی دیگری دارید و آنفلوآنزا می‌گیرید یا سرفه‌ای دارید که از بین نمی‌رود، باید این شرایط را نیز بررسی کنید. سایر عفونت‌ها از جمله کووید۱۹ و اچ آی وی نیز می‌توانند باعث درد‌های عضلانی شما شوند.

* دارو‌ها

دارو‌هایی به نام استاتین‌ها برای کنترل کلسترول بالا استفاده می‌شود و حدود ۳۰ درصد از افرادی که این دارو‌ها را مصرف می‌کنند می‌گویند درد عضلانی دارند. اگر این اتفاق برای شما افتاده است، با پزشک خود صحبت کنید. آن‌ها ممکن است بتوانند داروی متفاوتی به شما بدهند.

* لوپوس

این یک نوع بیماری خودایمنی است و باعث می‌شود سیستم ایمنی که به طور معمول به محافظت از بدن کمک می‌کند، به بافت‌ها و اندام‌ها حمله کند. زمانی که لوپوس مفاصل یا ماهیچه‌های شما را تحت تاثیر قرار می‌دهد، می‌تواند آن‌ها را سفت کند و حرکت آن‌ها باعث درد شود. هیچ درمانی وجود ندارد، اما دارو‌ها و ورزش‌های خاص می‌توانند به کنترل علائم کمک کنند. با پزشک خود در مورد اینکه چه چیزی برای شما بهتر است، صحبت کنید.

* روماتیسم مفصلی

این نیز یک بیماری خودایمنی است - عمدتاً مفاصل را تحت تأثیر قرار می‌دهد و می‌تواند منجر به از دست دادن استخوان شود. این شرایط می‌تواند باعث درد و التهاب در سراسر بدن شود و مفاصل شما ممکن است به شکل‌های عجیب و غریب متورم شوند. دارو و فیزیوتراپی می‌تواند به کاهش علائم کمک کند، اما هیچ درمانی وجود ندارد. در برخی موارد ممکن است برای ترمیم مفاصل آسیب دیده به جراحی نیاز داشته باشید.

* درماتومیوزیت

این بیماری خودایمنی عضلات و مفاصل را دردناک می‌کند و باعث ایجاد بثورات دردناک، خارش دار، قرمز یا بنفش روی پلک‌های شما می‌شود. همچنین روی بند انگشتان، آرنج‌ها، زانو‌ها و انگشتان پا لکه‌هایی ایجاد می‌کند، می‌تواند پوست شما را خشک کند، مو‌های شما را نازک کند و باعث تورم و تحریک پوست اطراف ناخن‌های دست شود. ممکن است بر اثر عفونت، دارو‌ها یا سرطان ایجاد شود. هیچ درمانی برای این بیماری وجود ندارد، اما پزشک می‌تواند به شما در مدیریت علائم با دارو‌ها و فیزیوتراپی کمک کند.

* فیبرومیالژیا

این وضعیت می‌تواند باعث درد در مفاصل و ماهیچه‌ها و همچنین مشکلاتی در خواب، خلق و خو و حافظه شود. دانشمندان فکر می‌کنند زمانی اتفاق می‌افتد که مغز سیگنال‌های درد معمولی و خفیف را دریافت و به اشتباه آن‌ها را تشدید کند. ممکن است بر اثر بیماری، جراحی یا استرس شدید روانی ایجاد شود. دارو می‌تواند علائم را کاهش دهد و ورزش و تکنیک‌های آرام سازی مانند یوگا نیز ممکن است سودمند باشد.

* آرتریت پسوریاتیک

این وضعیت ترکیبی از التهاب مفصل و یک اختلال پوستی است. مفاصل دست ها، انگشتان، پاها، زانو‌ها و جا‌های دیگر ممکن است احساس سفتی داشته باشند. درد ممکن است فقط در یک طرف بدن ظاهر شود یا در هر دو طرف متقارن باشد. آرتریت پسوریاتیک ممکن است دامنه حرکتی شما را محدود کند و صبح‌ها شما را خسته کند.

* پلی میوزیت

این عارضه زمانی اتفاق می‌افتد که چیزی – احتمالاً یک ویروس یا مشکلی در سیستم ایمنی شما – باعث التهاب ماهیچه‌های سراسر بدن به ویژه در شکم، شانه‌ها، بالای بازو‌ها و قلب شود. با گذشت زمان، ماهیچه‌های شما شروع به شکستن می‌کنند و ممکن است قورت دادن یا نفس کشیدن سخت باشد. پزشک ممکن است دارو‌هایی را برای کاهش التهاب یا آرام کردن سیستم ایمنی بدن و فیزیوتراپی را برای کمک به بازیابی قدرت عضلانی پیشنهاد کند.

* سندرم خستگی مزمن

علامت اصلی این وضعیت خستگی شدید است که با هیچ چیز دیگری قابل توضیح نیست. ممکن است با ورزش یا فشار روانی بدتر شود، اما استراحت آن را بهتر نمی‌کند. همچنین ممکن است درد عضلانی، مشکلات حافظه، گلودرد، درد مفاصل و سردرد داشته باشید و نتوانید خوب بخوابید. هیچ درمانی برای این بیماری وجود ندارد، اما دارو و فیزیوتراپی می‌تواند به مدیریت علائم شما کمک کند.

* تب منقوط کوه‌های راکی

باکتری به نام R. rickettsii باعث آن می‌شود و نیش کنه معمولاً نحوه ابتلا به آن است. بیشتر علائم آنفلوآنزا مانند تب، لرز، سردرد، حالت تهوع، بی خوابی و درد‌های عضلانی را دارد. بثوراتی که خارش ندارند پس از چند روز می‌توانند روی مچ دست و مچ پا ظاهر شوند و سپس پخش شوند. آنتی بیوتیک‌ها آن را درمان می‌کنند و هر چه زودتر آن‌ها را مصرف کنید بهتر است. اگر درمان نشود، می‌تواند منجر به التهاب در ریه‌ها، قلب و مغز و سپس نارسایی کلیه شود.

* بیماری لایم

باکتری‌های ناشی از نیش کنه نیز باعث این بیماری می‌شوند. این بیماری می‌تواند باعث تب، لرز، خستگی، بدن درد و سردرد شود. لایم همچنین می‌تواند منجر به ایجاد بثورات نیز شود. بیماری لایم با آنتی بیوتیک درمان می‌شود، اما برخی از افراد پس از اتمام دارو همچنان درد و خستگی دارند.

* اسپوندیلیت آنکیلوزان

این یک نوع آرتریت مزمن است که ستون فقرات و گاهی اوقات سینه، زانو و ... را نیز ملتهب می‌کند. این بیماری باعث درد و سفتی عضلات به خصوص در صبح می‌شود. موارد جدی می‌تواند منجر به از دست دادن حرکت در پشت و کمر شود، زیرا استخوان‌های ستون فقرات در کنار هم رشد می‌کنند. همچنین ممکن است بر گردن تأثیر بگذارد. در صورت مشاهده علایم با پزشک خود صحبت کنید، زیرا درمان اولیه می‌تواند به مدیریت این بیماری کمک کند.

* پلیمیالژیا روماتیکا

این عارضه به سرعت باعث درد و سفتی در شانه‌ها، گردن، بازو‌ها یا ران‌ها می‌شود که می‌تواند در صبح بدتر شود. همچنین ممکن است تب، خستگی، کاهش وزن، افسردگی و بی اشتهایی داشته باشید. پزشکان فکر می‌کنند ژن‌های خاصی می‌توانند احتمال ابتلا به این عارضه را افزایش دهند. چیزی در محیط، مانند ویروس نیز ممکن است نقش داشته باشد. استروئید‌ها می‌توانند درد و التهاب را کاهش دهند و علائم شما ممکن است از بین بروند، اما این وضعیت می‌تواند عود کند.

علاوه بر مواردی که در بالا عنوان شد، دکتر «پراساد کاسبکار»، یک متخصص در این باره می‌گوید: انواع خاصی از بدن درد می‌تواند با سرطان مرتبط باشد و باید بسیار آگاه بود که این نوع از درد‌ها ممکن است جدی‌تر باشد. به طور کلی، بدن‌درد مرتبط با سرطان دارای دو یا سه ویژگی است.

دکتر کاسبکار انواع درد‌های بدن که می‌تواند نشان دهنده رشد سلول‌های سرطانی باشد را اینگونه فهرست می‌کند:

* دردی که با قطع دارو عود می‌کند

چنین دردی معمولاً طولانی مدت است و فقط با دارو‌ها یا درمان‌های خاص برای درد تسکین می‌یابد. با قطع دارو ممکن است درد عود کند.

* دردی که با علایم نگران‌کننده همراه است

درد ممکن است با علایم خاص دیگری مانند کاهش وزن، کاهش اشتها، سرفه، خلط خونی، خون در ادرار و بسیاری از علایم دیگر همراه باشد.

* درد در قسمت‌های خاصی از بدن بدون بیماری زمینه‌ای

ویژگی کلیدی سوم و بسیار مهم این است که این گونه از بدن‌درد‌های مرتبط با سرطان معمولاً به طور خاص در نواحی مانند کمر یا بالای شکم نزدیک کبد یا در قسمت‌های خاصی از بدن مانند استخوان قرار دارند. همچنین هیچ عامل مستعد کننده یا سابقه‌ای از تروما یا بیماری وجود ندارد. این نوع بدن درد‌ها در صورت مداوم بودن باید به طور کامل بررسی شوند.

دکتر کاسبکار می‌گوید: اگر درد مداوم در کل بدن یا به‌طور خاص در ناحیه‌ای از بدن‌تان احساس می‌کنید، باید به جای مصرف دارو‌های مُسکن برای برطرف کردن موقتی آن، با مراجعه به پزشک متخصص، علت اصلی درد را شناسایی و روند درمان را آغاز کنید.

مطالعات نشان می‌دهد که سلامت عاطفی فرد می‌تواند بر تجربه درد تأثیر بگذارد. درک علت درد و یادگیری روش‌های موثر برای مقابله با آن می‌تواند کیفیت زندگی شما را بهبود بخشد.

استراتژی‌های کلیدی مدیریت درد عبارتند از:

- دارو‌های ضد درد

- درمان‌های فیزیکی (مانند ماساژ، آب درمانی و ورزش)

- درمان‌های روان‌شناختی (مانند درمان شناختی رفتاری، تکنیک‌های آرام‌سازی و مدیتیشن)

- تکنیک‌های ذهن و بدن (مانند طب سوزنی)

منبع: خبرگزاری ایسنا